Houvast

De vakantie in Frankrijk was vooral voor Laurise vrij intensief. Een nieuwe omgeving, nog geen begrip van “vakantie”, dat haar nog niet goed kunnen uitleggen, weinig privacy, andere winkels, andere taal; kortom weinig “houvast”. We realiseerden ons dat eigenlijk pas toen we weer thuis kwamen en wij Laurise direct zagen opbloeien. We hadden haar nog niet eerder zo gelukkig zien kijken naar alle voor haar vertrouwde dingen. We denken dat de vakantie voor haar een onzekere periode moet zijn geweest. Tijdens de vakantie was het ons opgevallen dat Laurise qua gedrag terug naar af ging. Ze stelde nauwelijks vragen, kon veel dingen niet benoemen, ze hield vaak haar mond als we iets vroegen, stond veel in de “wachtstand” en ze keek zelden blij uit haar ogen. Ik leerde haar twee spelletje op de Nintendo waar ze lol in had, maar de volgende dag was ze die mogelijkheid weer vergeten. Ik heb haar gexebnthousiasmeerd bij het kijken van een DVD van Dora, maar al snel zakte ze weer terug in een ernstig kijkende mood. Het was net alsof ik steeds een ballon opblies en vervolgens weer de lucht zag ontsnappen. Als ik haar haar gang liet gaan, liep ze doelloos rond of zat ze wat op de bank te kijken naar het spelletje dat de jongens aan het spelen waren. Ik heb haar niet uit zichzelf met de jongens of de hond zien spelen of praten en ze had geen interesse in het speelgoed dat in het vakantiehuisje lag. Door haar hierin te stimuleren, heeft ze uiteindelijk wel een puzzel opgelost van 60! stukjes. Maar zelfs als ze een compliment kreeg, lachtte ze als een boer die kiespijn heeft.
Toen ze na 2,5 week weer in haar eigen kamer was en in haar eigen bedje lag, ging ze slapen met een lach op haar gezicht. We hadden nog niet eerder beseft of gezien hoe waardevol ze het thuisfront vindt.

Vandaag ging Laurise voor het eerst naar de BSO (tevens vakantieopvang). Toen ik afscheid van haar wilde nemen, bleek ze op zolder te zitten in een tentje met een boek. Er waren daar geen kinderen aan het spelen en ik had mijn bedenkingen bij haar keuze. Ik zei dat ik haar weer kwam ophalen en ze leek redelijk vrolijk. Maar net als bij een baby kon ik alleen maar gissen wat er nou werkelijk in haar hoofd omging.

Afvalrace

Het zit (nog) niet in Laurises systeem om vaak “wat is dat?” of “waarom?” te vragen. Daarom hebben wij het omgedraaid door aan Laurise bijv. te vragen “Waarom poets je je tanden? Waarom ga je onder de douche? Wat is dat? Hoe heet dat?”. Sinds kort doen we ook de “afvalrace” en dat houdt het volgende in:
Na het eten vragen we aan Laurise welke woorden ze kent van de dingen die op tafel staan. Als ze iets kan benoemen (bijv. bord, lepel), brengt Paul of ik datgene naar de keuken. Dingen die ze niet kan benoemen leggen we terzijde, totdat de tafel leeg is. De niet benoemde dingen worden dan voor herhaling aangeboden. Alles wat Laurise dan is vergeten, brengt Laurise zelf naar de keuken. In de regel zijn dat vier dingen, dus wij vinden dat dan prima gedaan!
De antwoorden die Laurise momenteel geeft op “waarom?-vragen beginnen en eindigen meestal met “omdat…. ik……”
Als ze verder praat, antwoordt ze meestal met:
“Waarom ga je staan?” “Omdat …. ik … Laurise niet staan”
“Waarom geef je geen antwoord?” “Ik moet praten.”
“Waarom ga je je wassen?” “Omdat … ik… moet wassen.”

Maar als we vragen
“Waarom wil je een ijsje/koekje/snoepje?” “Omdat ik vind het lekker.”

Naast de primaire levensbehoeften krijgt Laurise regelmatig alleen datgene waarom ze vraagt. Ze hoort bijv. de jongens om een koekje vragen en Laurise gokt meestal op het “meeliften”. Ze staat erbij zonder iets te vragen of ergens op te reageren. Ik vind het prettig dat het zo gegroeid is dat zowel Tristan als Dion (dus ieder apart) iets komen vragen. Daarom moet Laurise het ook voor haarzelf komen vragen. Wanneer Laurise goed is uitgeslapen en lekker in haar vel zit, gaat dit prima. Als ze echter een off-day heeft, is de mond gesloten .. no matter what.

Een vriend heeft eens aan mij gevraagd of ik niet het idee had dat het met Laurise drie stappen vooruit en twee achteruit is. Als ik zie hoe Laurise wisselend reageert op dezelfde zaken (en dat ik gemakshalve maar haar “opnamecapaciteit” noem) kan ik dit alleen maar beamen.
Ik merk dagelijks een aantal keer dat Laurise mijn opmerking/mededeling niet heeft/kon onthouden, zoals bijv. vandaag bij het tandenpoetsen. Laurise pakte een nieuwe tube tandpasta. Ik vertelde haar dat ze eerst de oude moest opmaken en legde deze voor haar neer. Ik vroeg direct daarna “wat zei mama nou over de tandpasta?” Ze keek ernaar, begon tranen achter haar ogen te krijgen, nam een defensieve houding aan (hand voor haar borst) en hield haar mond. Ik heb de vraag zeker tien keer herhaald toen ze uiteindelijk zei dat ze het niet wist (en legde ik het nogmaals uit). Later begreep ik van Paul dat ze de nieuwe tandpasta mocht gebruiken en kon ik het alleen maar jammer vinden dat ze dat niet had gezegd (wat ze op andere dagen weer wel kan zeggen).
Het gebeurt ook regelmatig dat ik vraag “wat zei ik nou?” en dat Laurise dan iets ter plekke verzint of iets zegt wat ik uren geleden had gezegd, maar niet net daarvoor. Omdat wij het belangrijk vinden dat ze dingen leert te onthouden, vragen we dagelijks een paar dingen na om te checken of iets is blijven “hangen” en wat we misschien moeten herhalen.
We realiseren ons dat geestelijke inspanning haar vermoeit, maar we weten inmiddels ook dat ze door een lange nachtrust veel relaxter, vrolijker en meer open kan omgaan met de vragen die we haar stellen.

Doordat Laurise zich van alles kan laten aanleunen, proberen we haar – zoals eerder gemeld – wat assertiviteit bij te brengen. Daar kan ik het volgende aan toevoegen. Zo mag ze van ons niet lachen als ze “nee” zegt, mag ze zich niet door Tristan en/of Dion voor het karretje laten spannen, moet ze duidelijk zeggen wat ze wilt of niet wenst (dus niet gaan piepen, maar “hou op” zeggen bijv.) en moet ze eerst zelf nadenken voordat ze iemand napraat of nadoet.

Als we zien hoe Laurise bovenstaande oppikt, hebben wij er alle vertrouwen in dat we straks moeten afremmen wat we nu aan het stimuleren zijn 🙂

Dansen

Voor de adoptie naar Nederlands recht moeten wij een verklaring overleggen waaruit blijkt dat Laurise niet in het gezagsregister voorkomt. (Ik wist niet dat een dergelijk register bestond.)
Paul heeft de griffier van de rechtbank te Amsterdam (sector Kanton) een brief gestuurd. Dezelfde brief is teruggestuurd met de stempel dat “minderjarige niet voorkomt in hun gezagsregister” (+ datum + handtekening uiteraard). Ik kan mij erover verbazen dat anno 2008 op een dergelijke wijze nog moet worden gecommuniceerd.

Na een off-day is Laurise de afgelopen twee dagen heel vrolijk en (denk in kleine stapjes) bespeuren we bij haar assertiever gedrag. Zo vroeg ze mij bijv. om een snoepje. Dat gesprek ging ongeveer zo:
“Mag ik een snoepje?”
Ja, waar zijn de snoepjes dan?”
“Uhm”
“Ga maar zoeken. Als je heeeeel dichtbij bent, zeg ik “warm” en als je niet dichtbij de snoepjes bent, zeg ik “koud”.”
(Ik twijfelde of ze het verschil met echt warm en koud zou begrijpen, maar dat ging gelijk goed!)
Laurise vond snel de snoepbox.
Ze koos een doosje met rozijntjes, maakte het open, herkende misschien de smaak en zei
“nee, een andere”.

Of zoals vandaag met Paul:
Paul ging verven en Dion mocht helpen. Laurise wilde ook helpen, maar dat mocht ze niet “omdat ze mooie kleren aanhad”, zei Paul. Laurise antwoordde boos:
“Ik ga niet praten.”
“Waarom niet?”
“Omdat jij “nee” zegt.”
Paul moest hier erg om lachen.

Ik vind het gesprekje vooral super, omdat ze nog niet eerder een goed antwoord had gegeven op een “waarom?-vraag”. Tot vandaag antwoordde Laurise met “Ik moet..”

Laurise is nu ook vrij snel klaar met spelen en vraagt dan of ze naar boven mag om iets anders uit te zoeken of ze vraagt of ik een box naar beneden wil tillen. Die box heeft ze dan zelf uitgekozen. Soms speel ik mee, soms speelt Laurise alleen of met (één van) de jongens.

We moedigen Laurise (thuis) aan om te dansen als ze muziek hoort, omdat we hebben gemerkt dat ze graag danst. Het grappige is dat ze ook in een winkel met achtergrondmuziek soms ineens even gaat dansen.

Laurise heeft het de afgelopen week ook een paar keer gehad over Haïti, dat we haar kwamen ophalen en dat we met het vliegtuig gingen en ik vertel haar dan steeds hoe leuk ik het vond dat ik Laurise eindelijk zag. Andere woorden om mijn gevoelens uit te drukken komen later wel.